Spor Sakatlıkları Sebepleri

Kişisel Antrenör Mete Pötöy tarafından yazılmıştır.

Yetersiz Isınma

Isınma yapılmadan antrenmana başlanılması sakatlık riskini artıran faktörler sıralamasında başı çeker. Yapılacak antrenman kassal da olsa kardiyovasküler de olsa ısınma muntazam biçimde yapılmalıdır.

Bkz: Sporda Isınma

Yetersiz Dinlenme

Özellikle yetersiz uyku, sakatlığa sebep olan çok önemli bir unsurdur. Günde en az 7 saat uyunmalıdır.

Bkz: Sporda Dinlenme

Aşırı Çalışma

İngilizce Overtraining olarak adlandırılan, bazı kaynaklarda ise sürantrenman olarak geçen olması gerekenden fazla çalışmak uzun dönemde sakatlık ihtimalini artırır. Sporda dinlenme adlı makalemde bu konu hakkında detaylı bilgi bulabilirsiniz.

Yetersiz Beslenme

Özellikle yetersiz protein ve karbonhidrat alımı sakatlığa davetiye çıkarır. Kaslarda boşalma, güçsüzlük hissi yaratır. Yetersiz yağ alımı da, karbonhidrat ve protein alımı kadar birincil derecede önemli olmamakla beraber, dikkat edilmesi gereken bir konudur.

Yetersiz Adaptasyon Süreci

Vücuttan, verebileceğinden fazlası istenmemelidir. Spora yeni başlayan, ya da uzun ara vermiş eski bir sporcu ‘1. Vites’ ile başlamasını bilmelidir. Özellikle eski sporcular, eski günlerde ileri seviye antrenman yapmış olmanın etkisi ile, sabırsızlık nedeni ile, geri dönüşlerde sıklıkla büyük-küçük sakatlık yaşarlar. Spora yeni başlarken ya da program değişimlerinde adaptasyon sürecinde, görece hafif antrenman yapılmalıdır. Sabırlı olunmalıdır.

Gereğinden Yüksek Şiddet

Yüksek ağırlık kullanımı, doğru biçimde uygulandığında yanlış değil olması gereken bir şeydir. Antrenman şiddetini artıran diğer faktörler gibi ağırlığın da gereğinden fazla oluşu sakatlık riskini artırır.

Yetersiz Esneklik

Eklemlerin hareket kalibiyetinin sınırlı oluşu sakatlıklara yol açan sebeplerdendir. Örneğin bel sakatlıklarının temel olarak 3 sebebi vardır. Bel kaslarının kuvvetsizliği, karın kaslarının kuvvetsizliği ve en önemlisi hamstring (bacak bicepsi ya da üst baldır diye de bilinir) kaslarının kısalığı.

Bkz: Spor ve Esneklik

Aşırı Esneklik

Sınırlı esneklik gibi, aşırı esneklik de sakatlık nedenlerindendir. Genellikle bale, jimnastik veya dans ile uğraşanlarda rastlanır. Bu gibi durumlarda hareketin ‘doğal’ yani kişiyi zorlamayan hali doğru olmayan açılar oluşturabilir. Hareket mesafesi (İng: Range of motion) bazı egzersizlere özgü, aşırı uzayarak tekniği bozabilir. Yetersiz esneklik kadar ciddi bir problem olmamakla beraber, dikkatli olunmalıdır.

Doğru Tekniğin Kullanılmaması

Ani Hareket. Özellikle boyun, bel ya da omuzları etkileyecek hareketlerde ani hareket etmemeye daha fazla dikkat edilmelidir.

Cheating (Bel Vurma, Hareketten Çalma, Çiting). Cheating belli oranda kullanıldığında kilo artırımı ve kuvvet gelişimi için olumlu bir tekniktir. Yalnız gereğinden çok daha ağır yük kaldırmak amaçlı fazla cheating yapılması sakatlık ile sonuçlanabilir. Örneğin Standing Z Bar Biceps Curl hareketinde belin hafif sallanması normaldir, ancak hareketin yarısının biceps yarısının bel ile yapılması uzun dönemde büyük-küçük omuz ya da bel sakatlığı oluşturacaktır.

Yasaklı Hareketlerin Kullanılması

Yasaklı Egzersiz Hareketleri yazımda değindiğim hareketlerin uygulanması bir yerde ‘bile bile lades’ demektir. Her birinin alternatifi olan bu hareketler hiçbir şart altında programa alınmamalıdır.

Bkz: Yasaklı Egzersizler Listesi

Genetik Rahatsızlıklar

Bazı durumlarda sporcu her şeyi doğru yapsa dahi sakatlanabilir. Kalıtsal bazı durumlar, örneğin bel omurlarının yeterince V şeklinde olmayışı ve yassılığı bel problemi oluşturabilir. Örnekler çoğaltılabilir. Bu gibi durumlarda doktorlar ile temas halinde olunmalı ve antrenman programı beraber oluşturulmalıdır.

Dikkatsizlik

Antrenmanda, çalışmaya konsantre olunmalıdır. Örneğin ağır yüklenmiş bir bench sehpasındaki plakaları tek taraftan söküp barın bir mancınık gibi fırlamasına sebep olup, büyük risk yaratan kişilere çok kez rastlamışımdır. Şansa benim rastladığım vakalarda kimsenin başına bir şey gelmedi. Antrenmanda her daim dikkatli olunmalıdır. Barlı çalışmalarda HER SEFERİNDE sabitleyici mandallar kullanılmalıdır.

Yanlış Giyim

Özellikle hatalı ayakkabı seçimi sanılanın ötesinde sakatlıklara yol açabilir.

Bkz: Spor Yaparken Nasıl Giyinilmeli

Paylaş:

Benzer Yazılar

Kalabalığa Değil, Vücut Tipi ve Amaca Göre Antrenman!